Opleiden en oefenen: cruciaal voor elke bhv-organisatie
Regelmatig in de praktijk oefenen: het is (naast het volgen van opleidingen) dé manier om de vaardigheden van je bhv’ers op peil te houden. Wat moet je als werkgever minimaal weten als het gaat om opleiden en oefenen?
Bhv’ers spelen een cruciale rol bij het creëren van een veilige werkomgeving. Wettelijk gezien hebben bhv’ers drie taken:
- het verlenen van eerste hulp bij ongevallen;
- het beperken en bestrijden van brand en het beperken van de gevolgen van ongevallen;
- het in noodsituaties alarmeren en evacueren van alle werknemers en andere personen in het bedrijf of de inrichting.
Als werkgever staat het je vrij om te bepalen hoe je deze taken verdeelt over de beschikbare bhv’ers; je kunt ze neerleggen bij één persoon, maar je kunt ze ook over meerdere bhv’ers verdelen.
Zorg dat de bhv competent is en blijft
Hoe je de taken ook verdeelt, uitgangspunt is dat de opleiding van je bhv’ers aansluit bij de gekozen taakverdeling én bij de zogenoemde restrisico’s en de scenario’s die daaruit voortvloeien. Om hun kennis en vaardigheden op peil te houden, is het de bedoeling dat je bhv’ers regelmatig een herhaling laat volgen. Een concrete wettelijke termijn daarvoor is er niet. Uitgangspunt is dat de bhv’ers in noodsituatie (zoals een reanimatie of een brand) adequaat kunnen optreden. NIBHV adviseert daarom een minimale jaarlijkse herhaling als norm aan te houden. Dit is ook een vuistregel van De Nederlandse Arbeidsinspectie. Op die manier blijven de kennis en vaardigheden van je bhv’ers op peil. Dat is vooral belangrijk omdat zij in het dagelijks werk geen routine opdoen met de bhv-taken. Ze handelen alleen als er een incident is en moeten deze vaardigheden over het algemeen onverwacht en zonder tijdsverlies uitvoeren.
Regelmatig oefenen heeft veel voordelen
Naast het volgen van herhaling is het belangrijk dat je bhv’ers regelmatig oefenen. Een ontruimingsoefening waaraan de hele organisatie meedoet, heeft een aantal voordelen.
- Door regelmatig te oefenen kunnen je bhv’ers hun vaardigheden op peil houden en raken ze beter vertrouwd met hun bhv-taken. Tijdens een oefening doen ze ervaring op met ontruimingsprocedures en met vaardigheden op het gebied van eerste hulp en brandbestrijding.
- Ook voor de niet-bhv’ers binnen je organisatie is regelmatig oefenen belangrijk. Door te oefenen weet elke medewerker wat er bij een ontruiming van hem of haar verwacht wordt, waar de veilige vluchtroutes zijn, en hoe je die snel kunt benutten. Bijkomend voordeel: bhv’ers merken hoe de aanwezige personen op een incident reageren.
- Een oefening is ten slotte een prima manier om erachter te komen of de ontruimingsprocedures en bhv-materialen op orde zijn. Tijdens de evaluatie van een oefening komen eventuele gebreken doorgaans vanzelf aan het licht. En kunnen er afspraken gemaakt worden over de te nemen maatregelen (wie, wat en wanneer) .
Vuistregel: minimaal één keer per jaar
Ook voor het organiseren van een oefening staat in de wet geen concrete termijn genoemd. Een goede vuistregel (zoals ook De Nederlandse Arbeidsinspectie die hanteert) is dat je minimaal één keer per jaar een ontruimingsoefening organiseert. Maar let op: om in noodsituaties adequaat te kunnen optreden, zullen je bhv’ers ook hun vaardigheden bij andere scenario’s moeten oefenen. Dit is dus een kwestie van maatwerk.
Oefeningen: gebaseerd op scenario’s
Om ze maximaal effectief te laten zijn, is het aan te raden om de oefeningen te baseren op de scenario’s die binnen je organisatie kunnen optreden en de procedures die daaruit voortvloeien.
- Bij het voorbereiden van oefeningen moet gebruik worden gemaakt van de scenario’s die in het bedrijf kunnen optreden. De procedures uit het bhv-plan/bhv-ontruimingsplan vormen de basis voor het opzetten van oefeningen. Zorg er echter voor dat het oefendoel niet uit het oog wordt verloren; het gaat om het oefenen van de procedures. Daarvoor kan een voorbeeld van een ontruimingsplan helpen.
- Afhankelijk van de complexiteit van je organisatie (aard, grootte en ligging) kan het verstandig zijn om in stappen te oefenen. Zo kun je beginnen met een oefening op papier (een zogenoemde table-top), om van daaruit stapsgewijs te oefenen in de praktijk.
- Houd de oefening vooral simpel. Het gaat erom dat de procedures goed aan bod komen; te veel ‘toeters en bellen’ leiden alleen maar af van dit hoofddoel.
Meer weten?
Download de hulpmiddelen op www.nibhv.nl, of neem contact op met NIBHV.